افزودنی بتن و انواع افزودنی بتن
با توجه به رشد روز افزون جمعیت و در پی آن نیاز مبرم به ساخت و ساز در جامعه امروزی، ارائه محصولی بادوام و کیفیت بالا به مثابه متمایز ساختن تولید کننده در دنیای پر رقابت کنونی است. در این راستا بالابردن توانایی در تولید محصولات متنوع و با کیفیت و در عین حال دارای قیمتی مناسب، کمک شایانی در جذب اعتماد خریداران و کارفرمایان عرصه ساخت و ساز به تولید کننده خواهد کرد. با نظر به افزایش هزینه‌های ساختمان سازی، عموما به دنبال محصولی هستیم تا عمر مفید و قابل بهرده‌برداری اجزای سازه‌ای و غیر سازه‌ای ساختمان را در کنار ظاهر مناسب آن افزایش دهد. در مقابل گاهاً مشکلاتی بعد از ساخت گریبانگیر سازنده می‌شود که نیاز است محصولاتی برای رفع مشکلات ایجاد شده به راحتی در دسترس سازندگان قرار گیرد. در مقاله حاضر به معرفی برخی از مواد افزودنی بتن شرکت بتن آرپوم در صنعت ساختمان سازی پرداخته شده است و با ارائه جزییات مختصر محصولات سعی بر آن شده تا مزایا و معایب آنها و شاخصه منحصر به فردشان در مقایسه با محصولات مشابه موجود در بازار مورد توجه قرار گیرد. همچنین با ارائه دسته‌بندی مناسبی از محصولات که شامل افزودنی بتن، ماستیک و مواد درزبندی بتن، مواد آب‌بندی بتن، گروت و چسب ساختمانی و صنعتی است، تلاش بر آن شده تا مخاطب را در مسیر مطالعه مقاله به خوبی هدایت کرده و به نتیجه مطلوب برساند.
استاندارد افزودنی بتن
بر اساس تعریف بند 9-22-4-4-1 مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ایران مواد افزودنی برای تعدیل مشخصات بتن در موارد خاص کاربرد دارند و می‌بایست عملکرد مطلوبشان، با انجام آزمون‌های خاص، که در استاندارد ملی 1-2930 و 2-2930 مشخص شده است، برآورده شود. طبق دسته بندی مواد افزودنی بتن در استاندارد ASTM C-494 هفت گروه افزودنی برای بتن در نظر گرفته شده است:
.برخی از مواد افزودنی بتن شامل موارد زیر است که در تیپ‌ها و بسته‌بندی مختلف عرضه می‌شود
-
زودگیر بتن:
زودگیربتن که به صورت مایع با نام تجاری BR-ZM04 و پودری با نام تجاری BR-Z02 به بازار عرضه می‌گردد. از مزایای این محصول می‌توان به کاهش زمان باز کردن قالب‌ها، جلوگیری از یخ زدن بتن در هوای سرد، کاهش خطرات ناشی از تغییرات سریع دما، تسریع در روند کسب مقاومت اولیه و درنتیجه آمادگی جهت بارگذاری سریع اشاره کرد. کاربرد این افزودنی در بتن ریزی در هوای سرد، بتن ریزی در سطوح شیبدار، ساخت قطعات بتنی پیش ساخته و ترمیم سطوح بتنی نمایان می‌شود. با استفاده از این نوع محصول در کنار تامین نیازهای آیین نامهای استفاده از افزودنی می‌توان خاصیت ترمیمی و گیرش زود بتن با حصول مقاومت اولیه در کوتاهترین زمان را کسب کرد.
-
دیرگیر بتن:
که به صورت مایع با نام تجاری BR-DM01 و پودری با نام تجاری BR-D03 به بازار عرضه می‌گردد. این محصول سرعت واکنش هیدراتاسیون سیمان را کم می‌کند و باروند آبگیری سیمان، گیرش بتن را به تاخیر می‌اندازد. این محصول در هوای خیلی گرم که زمان گیرش معمولی بتن کم می‌شود و همچنین برای جلوگیری از ایجاد ترک‌های ناشی از گیرش در بتن ریزی‌های متوالی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از مزایای این محصول می‌توان ایجاد تاخیر در زمان گیرش بتن، امکان بتن‌ریزی در مناطق بادخیز، کاهش احتمال ایجاد درز سرد در بتن ریزی‌های حجیم، جلوگیری از بوجود آمدن ترک‌های سطحی و افزایش مقاومت بتن در دراز مدت نام برد.
-
روان کننده بتن:
روان کننده بتن جزء اولین نسل مواد افزودنی بتن بوده که بر پایه لیگنو سولفونات هست و برای بتن‌هایی به کار می‌رود که نسبت آب به سیمان در هر متر مکعب آنها بیش از 45/0 است. این نسل از روان کننده‌ها نسبت به روان کننده نفتالینی و کربوکسیلاتی روانی (اسلامپ) کمتری به شما می‌دهد و به مراتب قیمت پایین‌تری هم دارد. روان کننده شرکت بتن آرپوم با نام تجاری BR-L101 و BR-LD101 در بازار شناسایی می‌شود که محصول BR-LD101 با دو ویژگی نرمال و دیرگیربودن به بازار عرضه می‌گردد. از مزایای این روان کننده می‌توان به مواردی از قبیل سهولت در بتن ریزی و افزایش مدت زمان کارایی آن، صرفه جویی در مصرف سیمان، کاهش آب مصرفی در بتن، جلوگیری از بوجود آمدن ترک سطحی، افزایش چسبندگی و مقاومت بتن و بدست آوردن سطوح صاف و صیقلی برای بتن اکسپوز اشاره کرد.
-
فوق روان‌کننده بتن:
فوق روان‌کننده بتن دومین نسل روان‌کننده هستند که بر پایه نفتالین است و برای بتن‌هایی بکار می‌روند که نسبت آب به سیمان آنها 4/0 تا 45/0 باشد. فوق روان‌کننده نفتالینی یک کاهنده آب است که باعث افزایش قابلیت بتن و زمان کارایی آن می‌شود. این نوع فوق روان‌کننده به سرعت در بتن پخش می‌شود و با ایجاد روانی و افزایش اسلامپ بتن از محبوس شدن آب اضافی در بتن که موجب ایجاد حفره‌ها و حباب‌های بزرگ می‌شود، جلوگیری می‌کند. فوق روان کننده این امکان را فراهم می‌کنند تا بتن شما روان شده و با نسبت آب به سیمان کمتری ترکیب شود تا در مقایسه با بتن بدون مواد افزودنی، کارایی بهتر، سهولت در پمپاژ، کاهش استهلاک ماشین آلات و تجهیزات و در نهایت افزایش مقاومت فشاری را برخوردار شود. این محصولات با نام تجاری BR-N900، BR-N901، BR-N903، BR-NR904، BR-N905 و BR-N907 در بازار موجود است. از تفاوت میان این محصولات می‌توان به میزان کاهندگی آب اشاره کرد که از 10 الی 25 درصد بر اساس نوع محصول متغیر است. در این میان محصولات BR-NR904، BR-N905 نیز علاوه خاصیت روانی و کاهندگی بالا، خاصیت دیرگیر و زودگیر بودن بتن را دارا هستند.
-
ابر روان کننده بتن:
آخرین نسل روان کننده بتن که بر پایه کربوکسیلات است ابر روان کننده نام دارند که برای بتن ریزی حجیم و مقاطعی که تراکم میلگرد بالا باشد، استفاده می‌شوند. این محصولات گاهاً به عنوان رزین سنگ مصنوعی با غلظت بالا نیز استفاده می‌شوند. باید توجه داشت که آخرین نسل فوق روان‌کننده بتن قیمت به مراتب بالاتری در مقایسه با بقیه روان کننده دارد که به علت کیفیت بالای محصول این اختلاف قیمت نیز پوشش داده می‌شود. از مزایای دیگر ابر روان‌کننده می‌توان به کاهندگی بالای آب با قابلیت حفظ کارایی، کارایی بسیار مطلوب بدون آب انداختگی و جداشدگی، کاهش نفوذپذیری در برابر یون خورنده و خاک آلوده، جلوگیری از محبوس شدن هوا در بتن، افزایش مقاومت اولیه و نهایی بتن، کاهش استهلاک تجهیزات، سهولت اجرا و کاهش عیار سیمان اشاره کرد. این محصولات با نامهای تجاری BR-C500، BR-C530، BR-C540، BR-C541،BR-C548 ،BR-C549 ، BR-C550 ، BR-C560 و BR-C561 در اختیار مشتریان قرار می‌گیرد که تفاوت آنها در میزان کاهندگی آن و میزان مصرف نسبت به درصد وزن سیمان است. این محصولات در محدوده 1/0 تا 8/0 درصد وزنی سیمان قابل استفاده است.
-
شاتکریت:
یک افزودنی زودگیر کننده و زود سخت شونده است که به واکنش میان آب و سیمان سرعت می‌دهد. این محصول به صورت مایع با نام تجاری BR-SCM و پودری با نام تجاری BR-SCP در بازار ارائه می‌شود. از مزایای این محصول می‌توان تسریع واکنش هیدراتاسیون، افزایش دوام بتن، حصول مقاومت فشاری اولیه بالا و جلوگیری از یخ زدگی بتن و ملات اشاره کرد.
از دیگر محصولات این دسته می‌توان به پودر سخت کننده بتن با نام تجاری BR-HP300 _که به منظور افزایش مقاومت سایشی بتن و جلوگیری از شن نما (کچلی بتن) به صورت خشکه پاشی همزمان با اجرای بتن کف و ماله زنی اجرا می‌شود_ ضدیخ ملات و ضدیخ بتن بدون کلراید به ترتیب با نام تجاری BR-ANTI FREEZ02 و BR-ANTI FREEZ و هوازا با نام تجاری BR-Air اشاره کرد.
از شاخصه بارز و منحصر به فردی که افزودنی شرکت بتن آرپوم را از دیگر محصولات موجود در بازار متمایز می‌سازد، میزان مصرف آنها نسبت به درصد سیمان است، که با مصرف مقداری به مراتب کمتر از مقدار عرف که در کاتالوگ اکثر محصولات موجود در بازار قابل مشاهده است، می‌توان به کارایی مورد نیاز دست پیدا کرد. همچنین به علت دوامی که این محصولات به دلیل کیفیت بالای خود دارند، مدت زمان کارایی بتن افزایش می‌یابد و کاربرد این امر به خصوص در محل‌هایی که نسبت به بچینگ فاصله زیادی دارند، محسوس است.